En Büyük Çiçekli Bitki | Bilimya

Dünyanın en küçük çiçekli bitkisi açık biçimde tanımlanmıştır: Bu unvan, Wolffia cinsine ait türlere aittir. Ancak konu “en büyük çiçekli bitki” olduğunda, bu tanım çok daha karmaşık ve tartışmalıdır. Çünkü burada “en büyük” derken neyin kastedildiği önemlidir: En uzun boy mu? En geniş alan mı? Yoksa en büyük çiçeğe sahip olan bitki mi?

Tahmin edilebileceği gibi, “en uzun”, “en geniş” ya da “en büyük çiçeğe sahip” olmak, tek bir bitki türüne ait özellikler değildir. Bu unvanlar, farklı türler arasında paylaşılmaktadır. Söz konusu bitkiler büyüklükleriyle yalnızca bilimsel ilgi uyandırmakla kalmamış, aynı zamanda Guinness Dünya Rekorları’na da girmiştir.

En Uzun Çiçekli Bitki

Bilim insanlarının farklı zamanlarda gerçekleştirdiği ölçümler doğrultusunda çeşitli rekor kayıtları mevcuttur. Bu kayıtlar arasında “en uzun ağaç” konusunda mutlak bir fikir birliği olmasa da belgelenmiş en uzun çiçekli bitki, Avustralya’daki bir okaliptüs türü olan Eucalyptus regnans’tır. Bu türün ölçülen en uzun bireyi 146,3 metre yüksekliğe ulaşmıştır.

Öte yandan, “en uzun çiçekli bitki” ifadesi yalnızca kapalı tohumlular (Angiospermler) için geçerlidir. Açık tohumlular (Gymnospermler) arasında rekor, Kaliforniya’da yetişen Sequoia sempervirens türüne aittir. 116,07 metre yüksekliğe ulaşan bu sekoya, yaşayan en uzun açık tohumlu bitki olarak kayıtlara geçmiştir.

En Geniş Çiçekli Bitki

İlk bakışta bir ormana benzese de Amerika’nın Utah eyaletinde bulunan Pando adlı titrek kavak (Populus tremuloides) bireyi aslında tek bir organizmadır. “Pando” adı, Latince “yayılmak” anlamına gelir ve bu dev klon yaklaşık 43,6 hektarlık bir alanı kaplamaktadır.

Bu birey, aynı zamanda dünyanın en ağır canlı organizması olarak kabul edilir; toplam ağırlığı yaklaşık 6.000 ton civarındadır. Yaklaşık 47.000 gövdeye sahip olan Pando, bilinen en yaşlı ağaçlardan biri olup tahmini yaşı 80.000 yıl civarındadır.

Sonuç olarak, Pando sadece dünyanın en geniş çiçekli bitkisi değil, aynı zamanda en ağır ve en yaşlı organizmalardan biri olarak da bilimsel literatürde yer almaktadır.

En Büyük Çiçek

Şimdiye kadar bahsedilen bitkiler, tüm organizma boyutlarıyla ele alınmıştır. Ancak sadece çiçek boyutu açısından bakıldığında, en büyük çiçeğe sahip bitki bambaşkadır. Endonezya’nın Batı Sumatra bölgesinde yaşayan ve halk arasında “ceset” veya “leş çiçeği” olarak bilinen Rafflesia arnoldii, dünyanın en büyük tekil çiçeğine sahiptir. Bu isim, çiçeğin yayılan kötü kokusundan gelir; bu koku, tozlaşmayı sağlayan böcekleri çekmek için evrimleşmiştir.

2020 yılında keşfedilen bir örneği, 111 cm çapında ve yaklaşık 11 kilogram ağırlığındadır. Bu olağanüstü çiçek, etli ve kalın yapısıyla dikkat çeker.

Benzer bir tür olan (akraba familyadan) Amorphophallus titanum türü ise teknik olarak tek bir çiçek değildir; birden fazla küçük çiçeğin oluşturduğu bir çiçek kümesi (inflorescence) yapısındadır. Bu bitkinin uzunluğu 3,1 metreye ulaşabilir ancak botanik tanımlara göre Rafflesia arnoldii’nin sahip olduğu en büyük tekil çiçek unvanını alamaz.

Özet tablo:

Kaynaklar:

Anonim, (2025). Erişim: https://www.guinnessworldrecords.com, Erişim Tarihi: 28.06.2025.

DeWoody, J., Rowe, C. A., Hipkins, V. D., & Mock, K. E. (2008). “Pando” lives: molecular genetic evidence of a giant aspen clone in central Utah. Western North American Naturalist, 68(4), pp. 493-497.

Rogers, P. C. (2022). Pando’s pulse: Vital signs signal need for course correction at world‐renowned aspen forest. Conservation Science and Practice, 4(10), e12804.

WFO (The World Flora Online). (2025). Erişim: http://www.worldfloraonline.org/, Erişim Tarihi: 27.06.2025.