Alev Günal
Algoritmaların başarısına; internetten alışverişlerin artmasıyla, evlere gelen kargo paketlerinin günden güne çoğalmasıyla tanık oluyoruz. Bazen aklımızda olmayan ama ilgimizi çekebilecek bir ürün çıkabiliyor ekranın sağ üst köşesinde, işte algoritmalar bunu sağlamak için durmadan çalışıyorlar!
Algoritma, bir veri grubunun nasıl davrandığını belirleyen matematiksel kurallar dizisidir. Sosyal medyada algoritmalar, düzeni korumaya yardımcı olurken arama sonuçlarının ve reklamların sıralanmasına yardımcı olur. Örneğin birçok sosyal medya sitesinde olduğu gibi Facebook’ta da, sayfaları ve içeriği belirli bir sırayla görüntülenmeye yönlendiren bir algoritma vardır.
Geçen yıl itibarıyla yaklaşık 4 milyar internet kullanıcısı vardı ve bu kullanıcılardan yaklaşık 3 milyarı sosyal medyadaydı. Algoritmalar, sosyal medya hesaplarının ve içeriğinin geçerliliğini ve yerleşimini belirlemede çok önemlidir.
Son birkaç yılda tanık olunan en büyük değişimlerden biri, Google gibi sitelerin yaptığı akıllı sıralamalardır. Bu sıralamalar, sosyal medya kullanıcılarını ilgi alanları ile alakalı, yüksek kaliteli içerik görüntülemeye ve tüketicilerle etkileşim kurmaya teşvik eder.
Sosyal medya algoritmaları platforma göre değişir. Ana platformlar Facebook, Pinterest, LinkedIn, Twitter ve Instagram’dır. Her birine; içerikleri ve kullanıcıları nasıl sıraladıklarına göre bir göz atalım.
Facebook, kurumsal paylaşımlardan ziyade, ailevi ve arkadaşlarla ilgili gönderilerin önemini ve izlenmesini yoğunlaştırmak için oluşturulmuştur.
Milyonlarca sahte hesabı tespit edip sistemden atan Facebook, bu başarısını spam filtre yönetimine borçludur.
Pinterest çok farklı bir düzen ve takipçi stratejisine sahip olsa da yine de bir sosyal medya platformu olarak sayılıyor. Kılavuzlu arama yöntemi, yeni bağlantıları teşvik etmek için geçmiş içerik etkileşimlerinden toplanan verileri kullanır. Örneğin, daha önce düğün saç stillerini görüntülediyseniz, Pinterest’in; bir sonraki girişinizde, size daha fazla saç modeli gösterme olasılığı daha yüksektir.
Kişilerin ilgi alanlarına göre içerikler sunan Pinterest, bu içeriklerin tüketilme ve beğenilme olasılığını artırır.
İşletmeler arası pazarlama uygulamalarında (B2B pazarlamada) lider olarak tanınan LinkedIn, takipçi oluşturmaktan çok ağ oluşturmaya adanmış bir sosyal platformdur. Şu anda Fortune 500 şirketlerinin kullanımına yönelik en yaygın platformdur.
Bu site, bağlantı ve etkileşime dayalı bir algoritma geliştirdiğinden, güçlü ve alakalı içerik; LinkedIn başarısının anahtarıdır. Bu platformda, zengin içerikli paylaşımlar, yeni bağlantılar kurmada oldukça etkilidir.
Twitter, gönderilerini yalnızca kullanıcıyla ilişkili olarak değil, aynı zamanda yayınlanan zaman ve tarihe göre sıralaması açısından benzersizdir. Yeni ve güncellenmiş gönderiler, günlük haberlere göre daha üst sıralarda yer alır. Bir Tweetin sahip olduğu yorum sayısı da sıralamasını etkiler.
Instagram, bir günde olabildiğince çok bilgi yayınlamakla ilgilidir. Bu nedenle, algoritması, alaka düzeyi ve bağlantıdan, katılım ve içerik popülerliğine kadar sosyal medyanın her yönüne odaklanır.
Instagram algoritmasının arkasındaki mantık; yorumları, paylaşımları, beğenileri, eklemeleri ve daha fazla gönderimi teşvik etmektir.
İş Açısından Sosyal Medyada algoritmalar
İş açısından, etkili sosyal medya yönetimi, bir markanın gücünü artırmaya ve sosyal medyada bahsedilme sıklığını artırmaya yardımcı olur. Milyonlarca sosyal medya kullanıcısıyla etkileşim kurmanın etkili bir yoludur. Yapay zeka, kullanıcı davranışını anlamak için moda olan konuları, hashtag’leri (konu başlıkları) ve kalıpları belirlemek için verileri analiz etmeye yardımcı olur.
Bu tür yenilikçi algoritmalar, kişiselleştirilmiş bir deneyim sağlamak için kriz durumlarını veya eğilimleri anlamak için milyonlarca yapılandırılmamış kullanıcı yorumunu veya veriyi kontrol edebilir. Birçok sosyal ağ sitesi, sosyal medyayı yapay zeka ile birlikte kullanmanın yeni yollarını da araştırıyor. Bu yapay zeka araçları, belirli bir sosyal ağdaki bilinen tüm kullanıcılar hakkındaki bilgileri tahmin edebilen analitik algoritmalara dayanır.
Yapay zeka ayrıca görüntüleri tanıyabilir ve tüketici davranış kalıplarını tanımlamaya yardımcı olabilir. Yapay zeka ile güçlendirilmiş yazılım tanıma araçları, sosyal medyada yayınlanan milyonlarca görsel aracılığıyla kullanıcı kalıplarındaki değişimi anlamak için veriler toplamaya yardımcı olabilir.
Her ‘beğen’, ‘izle’, tıklamaları büyük veri havuzunda saklanır. Çoğu uygulama, internette gezinme alışkanlıklarınızdan, çok fazla veri toplar. Buradaki amaç, istediğiniz içeriği tahmin etmek ve size daha fazla içerik sunmaya devam etmektir. Örneğin sevimli kedi videolarından hoşlandığınızı bilen algoritmalar, bu kayıtları, alışveriş yapabileceğiniz reklamlarda ustaca kullanır.
Sosyal medya platformlarında görebileceğimiz gibi, yapay zekâ (AI) gün geçtikçe daha da önem kazanıyor. Yapay zeka (AI) asla insan etkileşiminin yerini alamıyor ancak, işlerin daha üretken ve verimli hale gelmesine yardımcı olabiliyor.
Kaynaklar:
https://digitalmarketinginstitute.com/blog/how-do-social-media-algorithms-work
https://www.analyticsinsight.net/ai-social-media-applying-innovative-algorithm-reach-masses/
https://www.bbc.com/news/technology-53806038
Muhyettin Şentürk
Merve Nur Yaşar