Merve Nur Yaşar
Bir kara delik düşünün ki, içinde yerçekimi ağında hapsolmuş 6 tane galaksi bulunsun. İşte gökbilimcilerin yeni keşfi: Canavar Kara Delik
Geçtiğimiz perşembe günü yayınlanan bir araştırmaya göre gökbilimciler Büyük Patlama’dan hemen sonra süper kütleli bir kara deliğin kozmik “örümcek ağında” hapsolmuş altı adet galaksi keşfettiler. Evren tarihinin erken dönemlerinde ortaya çıkan kara deliklerin ilk yıldızların çöküşüyle oluştuğu düşünülüyor ancak gökbilimciler kara deliklerin bu denli devasa devlere nasıl dönüştükleri konusunda hala şaşkınlıklarını koruyorlar.
Yeni keşfedilen bu kara delik evrenin bir milyar yaşında bile olmadığı zamana dayanıyor. Avrupa Güney Gözlemevi (ESO) tarafından tespit edilen kara delik, Güneş kütlesinin 1 milyar katı ağırlığında. Bilim insanları, bu keşfin Samanyolu’nun merkezindeki gibi süper kütleli kara deliklerin nasıl geliştiğine dair bir açıklama sağlamaya yardımcı olacağını düşünüyor. Çünkü gökbilimciler galaksi kümesini adeta hapseden ”ağın” kara deliği “beslemek” için yeterli ölçüde gaz taşıdığına ve büyümesini sağladığına inanıyorlar.
Astronomy & Astrophysics dergisinde yayınlanan araştırmaya öncülük eden Bologna’daki Ulusal Astrofizik Enstitüsü’nden (INAF) gökbilimci Marco Mignoli: “Kozmik ağ lifleri; tıpkı örümcek ağı iplikleri gibidir.” açıklamasında bulundu. Mignoli, şimdiye kadar böylesine büyük erken kara deliklerin varlığının tatmin edici bir açıklamasının olmadığını da belirtti.
Bahsi geçen canavar kara delik simülasyonu için :youtube.com/watch?time_continue=11&v=sMRDN85QmvQ&feature=emb_title
Adım Adım Mucize
Araştırmacılar, güçlü bir kafes oluşturan bu ağ yapısının karanlık madde yardımıyla oluşmuş olabileceğini düşünüyorlar. ESO’nun açıklamasına göre; bütün bu ağ Samanyolu’nun neredeyse 300 katı büyüklüğünde. Bu çalışmanın önemi ise şuradan geliyor: Çekiminden ışığın bile kaçamayacağı kadar yoğun olan bu kozmik canavarların gizemli oluşumunu aydınlatmak için yapılan en son çalışma olmasıdır.
İtalya, Torino’da INAF gökbilimcisi olan ortak yazar Barbara Balmaverde çalışma ile ilgili şunları söyledi: ”Bir nevi buzdağının tepesini yeni gördük ve bu süper kütleli kara deliğin çevresinde şimdiye kadar keşfettiğimiz birkaç galaksinin yalnızca en parlak olanlar olduğuna inanıyoruz.”
Eylül ayında, yaklaşık 1.500 bilim insanından oluşan iki konsorsiyum, iki küçük kara deliğin çarpışmasıyla oluşan GW190521’in keşfini bildirdi. Bilim insanlarının gözlemlediği şey; yedi milyar yıldan fazla bir süre önce bir araya geldiklerinde oluşmuş ayrıca sekiz güneş kütlesi değerinde enerji açığa çıkaran ve Büyük Patlama’dan bu yana evrendeki en güçlü olaylardan birini oluşturan yer çekimsel dalgalardı. Bilim insanları, bulgunun süper kütleli kara deliklerin oluşumuyla ilgili mevcut teorilere meydan okuduğunu ve bu durumun orta büyüklükteki cisimlerin tekrar tekrar birleşmesi ile oluşabileceğini öne sürüyorlar.
Kaynaklar:
ESO/IAU Sky & Telescope
L. Calçada/ESO
Merve Nur Yaşar
Beyza Zeynep KURT