Unicorn Kara Delik | Bilimya

Keşfiyle Dünya’ya en yakın kara delik unvanına sahip. Bizlere yaklaşık 1.500 ışık yılı uzaklıkta ve Güneş’ten üç kat daha büyük olan bu kara deliği özel yapan şey ise benzersiz bir yapıya ve son derece küçük bir kütleye sahip olması. Monoceros takım yıldızına da bir atıf olarak adlandırılmış “Unicorn” Kara Delik; geçtiğimiz günlerde bilim sahnesinde yerini aldı.

Keşfi yapan ekip Ohio Devlet Üniversitesi Astronomi Bölümü üyeleri. Çalışma ise “Monthly Notices of the Royal Astronomical Society” dergisinde yayımlandı. Keşfedilen bu yeni kara delik için yukarıda Güneş’ten 3 kat daha büyük dedik ama bu büyüklük bile “Unicorn” kara deliğin aslında son derece küçük olduğunun bir göstergesi.

Aşağıdaki ilginç görselde şişmiş, dev bir kırmızı yıldız görüyorsunuz. Kırmızı yıldızdaki bu şekil değişimi periyodik ve yoğun bir biçimde gerçekleşmekte. Bu gözlemin ise yıllarca yapılmış gözlemler sonucu oluştuğunu belirtmekte fayda var. Ayrıca bir kara delik tespiti, ona ait bir yıldızda meydana gelen değişmeler üzerinden yapılıyor.

Kara delik yıldızının şişme olayını ise tıpkı Ay’ın çekim kuvveti sonucu Dünya’da meydana gelen gelgit olayı gibi düşünebilirsiniz. Gelgit bozunumu denilen bu olay, yıldızlar üzerinden kara delik tespiti yapılmasına olanak tanıyor. Görseldeki Unicorn kara deliğin çekim gücünden etkilenen yıldız, böyle bir değişime uğruyor. Dolayısıyla yıldızda meydana gelen bu değişme çevresindeki bir kara deliğe işaret ediyor. Evet, bu ifadeden anlaşılacağı üzere tespit edilen şeyin kara delik olduğu ‘tahmin’ ediliyor sadece.

Unicorn kara deliğin kütlesi son derece küçük olduğu için çevresine etkisi görece daha az. Dolayısıyla tespiti de zor yapılıyor. Tespit edilen küçük kütleli kara delikler sayesinde yıldızların çarpışması, patlaması ve çökmesi gibi konular da aydınlatılmaya başlıyor.

Kaynaklar: 

https://news.osu.edu/black-hole-is-closest-to-earth-among-the-smallest-ever-discovered/

https://www.space.com/tiny-black-hole-unicorn-closest-to-earth

Orijinal Makale için: https://arxiv.org/abs/2101.02212

Görsel Kaynak:

Ohio State illustration by Lauren Fanfer