Alkol Bunamaya da Neden Oluyor | Bilimya

Kanser, karaciğer hastalıkları, bunama, obezite, depresyon, yüksek tansiyon ve daha birçok önemli hastalık… Alkol içtikçe bunlara yakalanma riskiniz artıyor. “Azı yarar çoğu zarar” diye bir şey yok; azı da çoğu da zarar… Tüm bu saydıklarımız bilimsel makalelerle ciddi şekilde temellendirilmiş durumda.

Geçtiğimiz hafta alkolün zararları listesine bir yenisini daha ekleyen önemli bir bulgu yayımlandı.
The Lancet Public Health dergisinde yayınlanan ve bir milyonu aşkın bunama sorunu yaşayan kişi üstünde yapılan araştırmaya göre alkol kullanımı, bunamanın her türünde önemli bir risk faktörü.
Araştırmacılar, 2008 ile 2013 yılları arasında, zihni yeteneklerinde gittikçe kaybolma hali olan demans ya da halk arasında bilinen ismi ile bunama rahatsızlığı yaşayan ve Fransız hastanelerinden taburcu olan bir milyondan fazla hasta üstünde araştırma yaptılar.
Araştırmacılar detaylı incelemeler sonucunda, bunama rahatsızlığı geçiren erkeklerin yüzde 16,5’inin, kadınların ise yüzde 4’ünün alkolle ilişkili başka rahatsızlıkları olduğunu tespit etti. Bu yüzdeler, bunama rahatsızlığı geçirmeyen bireyler için yarı yarıya daha düşük.
Bu da bunama ile alkol tüketimi arasında açıkça bir ilişki olduğuna işaret ediyor.

ERKEN YAŞTA BUNAMA

Araştırmanın ortaya koyduğu asıl ilginç sonuç ise erken yaşta bunamalarla ilgili. 65 yaşın altında bunama sorunu yaşayan 57 bin hastanın yüzde 57’si kronik içki alışkanlığına sahip. Bu da erken yaş bunamalarının alkol kullanımı ile çok güçlü bir ilişkisi olduğuna işaret ediyor.
Araştırmanın sonucuna göre alkol kullanımı, bunama riskini erkeklerde 4,7 kat, kadınlarda 4,3 kat artırıyor. Bunun çeşitli nedenleri olabilir. Alkollü içeceklerin temel maddesi etanol ve onun yan ürünü acetaldehidin beyne zararlı etkileri olduğu ve uzun vadede beyin fonksiyonlarına zarar verdiği biliniyor.
Aşırı alkol tüketimi karaciğere zarar verebilir, bunun sonucunda vücutta biriken amonyak beyin fonksiyonlarında kayıplara yol açabilir. Beynimiz biz yaşlandıkça küçülür, alkolün beyni daha hızlı küçülttüğü bilinen bir olgudur, bu da hafıza kayıplarına yol açabilir.
Alkolün zararları uzun zamandır bilinse de özellikle son yıllarda çok sayıda yeni bulguya rastlandı. Eskiden az alkol kullanımının zararsız, hatta kalbe yararlı olduğu söyleniyordu.
Ancak günümüzde, alkolde güvenli bir minimum eşiğin olmadığı, günde bir bardak alkol tüketmenin bile kanser riskini ciddi oranda artırdığı kanaati hakim.

KALP YETMEZLİĞİNE YOL AÇIYOR

Alkolün kanser, siroz, depresyon, yüksek tansiyon dahil 60 farklı hastalığa yol açtığı gösterilmiş durumda ve Dünya Sağlık Örgütü’ne göre her yıl 3,3 milyon insan hayatını alkol tüketiminden dolayı kaybediyor. Üstelik günde bir bardak gibi düşük alkol tüketiminin bile tehlikeli bir kalp ritim bozukluğu olan atriyal fibrilasyona yol açabileceğini gösteren araştırmalar var.
Yüksek miktarda alkol tüketimi, yüksek tansiyona, kalp kasının zayıflayıp kanı iyi pompalayamamasına (kardiyomiyopati olarak bilinen rahatsızlık), bunun sonucunda da kalp yetmezliği ve erken ölüme yol açabilir.
Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı’na göre alkol birinci dereceden kanserojen madde; bu da alkolün kanserle olan ilişkisinin kesin bir şekilde ortaya koyulduğu anlamına geliyor. Dünya Sağlık Örgütü düşük dozlarda alkol tüketiminin bile kanser riski taşıdığı konusunda uyarıda bulunuyor.
Araştırmalara göre kanser ölümleri yüzde 3,5 ila yüzde 30 oranında alkol kaynaklı kanserler sonucunda gerçekleşiyor. Alkol başta ağız, gırtlak, karaciğer, meme kanseri, pankreas kanseri, kolon kanseri dahil çok sayıda ciddi kanser türüne yol açabiliyor. En yaygın kanser türü olan meme kanserini ele alalım.
Günde bir bardak şarap içen birinin göğüs kanseri olma ihtimali, içmeyen bir insana göre yüzde 4 daha fazla. Bu değer, iki bardak için yüzde 15, üç bardak için yüzde 50’ye çıkıyor. Hem insanlarda yapılan gözlemler hem de hayvan deneyleri, alkolün kanserleri büyüttüğünü ve güçlendirdiğini gösteriyor.
Alkol yaygın kanaatin aksine cinsel hayata da zarar veriyor. Kadın ve erkeklerin cinsel hassasiyetini azaltıyor. Erkeklerde iktidarsızlığa yol açabiliyor, sperm kalitesini düşürüyor.
Kadınların da doğurganlığını azaltıyor.
Alkol dehidrasyona yol açarak derinizin su ve çeşitli vitamin ve besinlerden mahrum kalmasına sebep oluyor. Bu durum, cildinize zarar verebilir. Alkolün yüz görüntüsünü de bozan bir cilt rahatsızlığı olan gül hastalığına yol açabileceği bilimsel olarak gösterilmiştir.

İLAÇLARLA ETKİLEŞİME DİKKAT

Pankreatitlerin üçte ikisi alkol kaynaklı. Karaciğer ölümlerinin yüzde 37’si doğrudan alkol kullanımı ile ilişkili. 40’lı yaşlarda ölen insanların yüzde 10’u karaciğer hastalığından hayatını kaybeder ve bunun en önemli nedeni alkoldür. Siroz bu hastalıklardan biridir ve çok az alkol tüketen birinde de ortaya çıkabilir.
Siroza rağmen alkol kullanan biri kısa süre içinde hayatını kaybeder, diğer taraftan karaciğer nakli yapmak için bile kişinin üç ay boyunca alkol tüketmiyor olması gerekir.
Alkol yüksek kalorik içeriği ile obeziteye neden olarak ya da vücudun insüline olan hassasiyetini azaltarak tip 2 diyabetin yolunu açabilir. Alkolün çeşitli ilaçlarla etkileşebileceğinin de farkında olmak gerekir ki bu da, ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Sonuç olarak alkol tüketimi, az miktarda olsa bile zararlıdır ve kaçınılması gereken bir durumdur.

Bu yazı Enis Doko’ya aittir ve ilk defa 9 Mayıs 2018 tarihinde www.bilimoloji.com sitesinde yayınlanmıştır.