Kiraz Ya Da Giresun | Bilimya

cherries-1465801_1920

Canlılar içindeki müthiş zenginliği ile bitkiler alemi şüphesiz en ilginç gruplardan biridir. Bugün dünya üzerinde 1 milyona yakın bitki bulunduğunu ve bunların ancak yarısının botanikçiler tarafından keşfedilip tanılandığını biliyoruz.

 

Ülkemiz florası da coğrafik yapısı dolayısıyla gerek topoğrafik, gerek fitocoğrafik etmenlerinden ötürü kayda değer bir konumdadır. Bugün Türkiye’de 11700 civarında tanılanmış -çiçekli- bitki yaşamaktadır. Buna çiçeksiz bitkileri de dahil ederseniz 13 bini geçip 14 bine yaklaşmaktadır. Koskoca Avrupa kıtasını -ve buradaki ülkeleri yüz ölçümleriyle birlikte- göz önüne getirmenizi istersek; bu göz önüne getirdiğiniz alanda da sadece 13 bin civarında bitki bulunduğu rakamı bizi şaşırtacaktır. Yani floramız Avrupa kadar. Belki de daha fazla. Ki doğal ormanlarımız da Avrupa’dakinden katbekat fazla olduğu bilinmektedir.



Akla ilk gelen sorulardan biri; ‘bu kadar zengin bir ülkede orijini (anavatanı) Türkiye olan bitkiler yok mu?’ diye. Elbette var; bunlardan biri kirazdır. Kiraz ilk keşfedildiğinde Giresun civarında keşfedilmesinden olsa gerek Giresun’un eski adı veriliyor; Cerasus. Bilimsel adı (cins adı) Cerasus olan kiraz, gülgiller (Rosaceae) ailesine mensuptur ve anavatanı Türkiye olan onlarca bitkiden yalnızca biri.

 

Cengâverliğinden çok boğazına düşkünlüğü ile ün salmış olan, Romalı Lucullus M.Ö. 68’de Pontus kralı Mithridates’e yenildikten sonra, Giresun civarında kirazı İtalya’ya götürmüş ve oradan da bütün dünyaya yayılmış. Türkçe adı ‘Kiraz’, Fransızca ‘Cérise’, İtalyanca ‘Cregiola’, Almanca ‘Kirsche’ ve İngilizce ‘Cherry’ sözcükleri hep ‘Cerasus’ (Kerazus okunur)’dan türemişlerdir.

 

Artık kiraz alırken ve yerken farklı bir gözle bakın; afiyetle ve gururla yiyin!

 

Bu yazı Muhyettin Şentürk’e aittir ve ilk olarak 6 Eylül 2017 tarihinde www.bilimoloji.com sitesinde yayımlanmıştır.



 

Kaynaklar:

Gümüş, C., Özkan Z.C., Demirci, A. Geçmişten Günümüze Türkiye Ormanları Ve Ormancılığı (http://www.orkoop.org.tr/)

Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M., Babaç, M. T. (Editörler) 2012. Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını, İstanbul.

Birand, H. 1996. Alıç Ağacı İle Sohbetler. Tubitak Yayınları, 12. Basım, Ankara.

Muhyettin Şentürk



Hakkımızda

Bilimya sitesi, İbni Sina Sağlık Derneği’nin öncülüğünde kurulmuş bir popüler bilim sitesidir. Sitemizde paylaşılmış tüm yazıların sorumluluğu yazarlarına aittir. Sitemizdeki hiçbir yazı kaynak belirtmeksizin başka bir platformda paylaşılamaz.



Bizi Takip Edin


@2020 Tüm Hakları Gizlidir.